Ik zet er geen commentaar bij, ik denk dat vele onder ons die in Israel wonen begrijpen waarom
Plicht
Frits Abrahams
Het is niets om trots op te zijn, maar ik merk dat ik als identificatieplichtige vrijwel dagelijks ernstig tekortschiet.
Een voorbeeld. Ik ga naar de groenteboer in de buurt en halverwege denk ik: waar is mijn paspoort? Thuis natuurlijk. Juist, maar waar precies?
Ik zou het zo gauw niet weten. In mijn donkere jasje misschien, of in mijn lichte jasje, in mijn winterjas of in mijn regenjas, nee, het kon wel eens in mijn aktetas zijn, of anders wel mijn rugzak voor de langere wandeling.
Waar had ik 'm gisteren nou ook weer? Mijn hemel, gisteren had ik 'm helemaal niet bij me! Dat had een ramp kunnen worden, want als identificatieplichtige ben je tegenwoordig een kwetsbaar, in principe verdacht mens die zijn onschuld zal moeten bewijzen.
Kan ik nog wel doorlopen naar de groenteboer? Ze zeggen dat je niet zomaar staande kunt worden gehouden door een agent, maar niemand weet wat precies de grenzen zijn. De agent mag doen ,,wat redelijkerwijs noodzakelijk is voor de uitvoering van zijn politietaak''.
Nou, dat kan heel wat zijn, al valt het bij veel Nederlandse agenten wel mee, geloof ik. Die zijn al tevreden met een goed koffiezetapparaat op kantoor. Maar er zijn altijd dienstkloppers, zelfs bij de politie. En uitgerekend vandaag zal het je gebeuren. Bij de groenteboer.
Je hoeft niet veel te hebben, een kilo aardappelen en een pond spruitjes, dat is alles. Net als je aan de beurt bent, roept een brutale kerel achter je: ,,Ik ben! Doe mij maar wat zuurkool!''
Je bent in een assertieve bui, wat mooier klinkt dan een chagrijnige bui, en je zegt boos: ,,Jij wacht nog maar even, spruitjes graag!''
Het volgende wat je merkt, is een flinke douw die je tegen de glazen toonbank doet belanden. Je draait je om, slaat wild om je heen, raakt een 83-jarige weduwe die net een kant-en-klaarmaaltijd stond uit te zoeken die bij haar gebit past, en er breekt een onbeheersbaar pandemonium uit, totdat iemand verschrikt roept: ,,De buurtregisseur!''
De stilte die onmiddellijk intreedt, getuigt van het grote gezag dat de gemiddelde diender, zoals de hoofdcommissaris zijn mannen én vrouwen altijd noemt, in deze angstige tijden bij het publiek heeft.
De buurtregisseur is in dit geval een zwaar overvoede vrouw met vlassig haar en heupen die om een vervaarlijk dienstpistool schreeuwen. ,,Wat is hier loos'', zegt zij met haar lage alt.
Gezagsgetrouwe burgers duwen je naar voren. De buurtregisseur monstert je van top tot teen en blaft dan dat ene bevel dat vanaf 1 januari heel Nederland in zijn ijzige greep heeft: ,,Uw papieren.''
Als je vervolgens gevankelijk wordt afgevoerd, weet je nog tegen de groenteboer te fluisteren: ,,Waarschuw mijn vrouw.''
,,Er staat nog een rekening open'', zegt hij alleen maar.
Kan het zó gaan? Ja, dat kan heel goed. Die hele identificatieplicht is flauwekul, in landen waar ze hem allang hebben is meer criminaliteit dan in Nederland, maar dat doet er niet toe. Zonder papieren mag niemand meer naar de groenteboer. Dit was de laatste waarschuwing.
nrc
19 januari 2005
